تکاب: یادآور شکوه آتش مقدس ایران باستان

مسعود لقمان- «تکاب» شهری سردسیر با آب‌ و هوای معتدل کوهستانی است. این شهر دارای کوهستان‌هایی سر به فلک کشیده، آبشارهایی زیبا، باغ‌های میوه‌‌ی پربار، چمن‌زارهای فراخ، چشمه‌های آب‌گرم طبیعی و آثار تاریخی بی‌مانندی است. این شهر یکی از قطب‌های گردش‌گری ایران‌زمین است که دارای یک مجموعه‌ی ثبت جهانی و نزدیک به ۲۰۰ اثر ثبت ملی است.

تکاب تا سال ۱۳۱۶ خورشیدی تیکان‌تپه (به معنای خارتپه) نامیده می‌شد که پس از آن، بنا بر پیشنهاد فرهنگستان و تصویب هیئت دولت به تکاب (به معنای جایی که قسمتی از آن خرم و سبز و قسمتی دیگر خشک است) دگرگون شد.

مردم تکاب در کنار زبان ملی – پارسی- به ترکی آذربایجانی و کردی کرمانجی و کردی سورانی سخن می‌گویند.

آذرگشنسپ

کوه زندان سلیمان

این کوه که در زمان مانایی‌ها (۶۶۰-۸۳۰ پیش از میلاد) نیایش‌گاه‌ بوده است، در نزدیکی آتشکده آذرگشنسپ قرار دارد. گرداگرد این کوه کم‌ارتفاعِ مخروطی را باغ‌هایی سرسبز و بسیار زیبا فراگرفته است.

گویا در سده‌های پیشین، مخروط‌افکنه‌ای که امروزه تهی از آب است، پر از آب بوده که به مرور زمان و با فرونشستن رسوبات و بسته‌شدن تدریجی چشمه‌های آن، اندک‌اندک خشک شده است.

دژ بهمن

دژ بهمن یا دژ اسنوند که به دژ بلقیس نیز شهره است در نزدیکی آتشکده آذرگشنسپ و بر روی کوهی به همین نام قرار دارد. هنگامی که آذرگشنسپ دوران شکوفایی خویش را سپری می‌کرده است، دژ بهمن برای دفاع از این آتشکده استفاده می‌شده است.

دژ بهمن دارای ۹ ارک است. در جلوی دژ، تراسی چند طبقه با اتاق‌هایی با سقف گنبدی دیده می‌شود.

دژ ساری غورخان

دژ ساری غورخان که دیرینگی آن به هزاره‌ی نخست پیش از میلاد می‌رسد در روستای «درویش رش» قرار دارد. این دژ در دوره‌های گوناگون تاریخی، کاربری داشته است.

آرام‌گاه ایوب انصاری

آرام‌گاه ایوب انصاری بر بلندای کوهی در روستای «دورباش» در ۱۳ کیلومتری تکاب قرار دارد. این آرام‌گاه دارای دو بخش است. بخش کهن، بنای نخستین آرام‌گاه و بخش دیگر که تازه‌تر است، راهرو و نمازخانه را تشکیل می‌دهد. بومیان محلی بر این باورند که اینجا آرام‌گاه ایوب انصاری ا‌ست و به همین خاطر از احترام فراوانی میان آنان برخوردار است.

از دیگر جاهای تاریخی تکاب می‌توان به آتشکده‌ی آذرگشسپ، سازه‌های آبی سنگر، پل ساروق، سد قجور و یخچال اوغول بیگ افشار اشاره کرد.

سرچشمه: ایرانشهر